Wypadki / wypadek z uszczerbkiem na zdrowiu

Miałeś wypadek z uszczerbkiem na zdrowiu?

Dowiedz się, co Ci przysługuje.

Uszczerbek na zdrowiu jest najczęściej konsekwencją wypadków komunikacyjnych, wypadków przy pracy oraz wypadków w rolnictwie.

Takie wypadki dostarczają poszkodowanym wiele problemów i zamieszania z załatwianiem wszelkich formalności. Większość osób nie wie, jakie uprawnienia mu przysługują, do kogo zwrócić się o pomoc oraz jak wygląda całe postępowanie.

Poszkodowany zazwyczaj nie wie, że oprócz odszkodowania przysługuje mu najczęściej zadośćuczynienie za krzywdę zgodnie z art. 445 § 1 Kodeksu Cywilnego. Jest to rekompensata za negatywne przeżycia związane z poniesioną krzywdą i leczeniem. Obejmuje to tylko cierpienie fizyczne i psychiczne, z uwzględnieniem nasilenia i czasu trwania cierpienia.

Należy podkreślić, że zarówno zadośćuczynienie jak i odszkodowanie za wypadek z uszczerbkiem na zdrowiu, należą się jedynie osobie, która nie ponosi odpowiedzialności za zdarzenie, wskutek którego doszło do wypadku.

Odszkodowania można domagać się bezpośrednio od sprawcy szkody, np.: od ubezpieczyciela kierowcy, który spowodował wypadek, sprawcy pobicia, właściciela obiektu, w którym doszło do wypadku, właściciela psa, który pogryzł poszkodowanego, itp.

Rozstrój zdrowia i poniesione szkody za wypadek z uszczerbkiem na zdrowiu są podstawą do kilku rodzajów roszczeń. Są to roszczenia o:

• zwrot wszelkich poniesionych kosztów, które były następstwem wywołanego uszczerbku,
• zwrot utraconych dochodów,
• zwrot kosztów przystosowania do innego zawodu,
• wypłatę z góry kwoty potrzebnej na leczenie,
• przyznanie renty,
• rentę jednorazową

Najwyższe odszkodowanie za wypadek z uszczerbkiem

Jako Rodzinne Centrum Odszkodowań chcemy zapewnić naszym Klientom jak najlepszą opiekę, doradztwo i uzyskanie najwyższego możliwego odszkodowania za wypadek z uszczerbkiem na zdrowiu. Wyręczamy Klientów w uczestnictwie w długotrwałym procesie i reprezentujemy ich w kontaktach z firmami ubezpieczeniowymi.

Sprawdzamy wszystkie czynniki, które mają wpływ na wysokość odszkodowania. Istotne jest dopełnienie wszelkich formalności związanych z przeprowadzeniem komisji lekarskiej oraz prawidłowości określenia stopnia uszczerbku na zdrowiu.

Dokładnie analizujemy każdą sprawę i dopilnujemy, aby każdy Klient otrzymał należne odszkodowanie w kwocie, odpowiadającej uszczerbkowi na zdrowiu.

Podstawą prawną żądania zadośćuczynienia za ból i cierpienie jest art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Jest to ogólne ujęcie kryteriów warunkujących wysokość zadośćuczynienia, stąd w orzecznictwie pojawiły się i nadal pojawiają się liczne zasady oraz kryteria dodatkowe, którymi należy posiłkować się przy określaniu „odpowiedniej” sumy zadośćuczynienia.

Komu przysługuje zadośćuczynienie za wypadek z uszczerbkiem?

Podmiotem uprawnionym do dochodzenia roszczenia na podstawie art. 445 k.c. jest pokrzywdzony wskutek uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia, pozbawienia wolności lub skłonienia do poddania się czynowi nierządnemu, a więc wyłącznie osoba fizyczna.

Czym jest zadośćuczynienie za uszczerbek na podstawie art. 445 k.c.?

Jest to forma naprawienia niemajątkowej krzywdy, której domagać się może podmiot pokrzywdzony, stanowi ona niemajątkowy skutek naruszenia dóbr osobistych, wywołany uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia. Uszczerbki te mogą polegać na fizycznych dolegliwościach i psychicznych cierpieniach bezpośrednio związanych ze stanem zdrowia, ale też z jego dalszymi następstwami w postaci odczuwanego dyskomfortu w wyglądzie, mobilności, poczuciu osamotnienia, nieprzydatności społecznej bądź nawet wykluczenia.

Kompensata majątkowa ma na celu przezwyciężenie przykrych doznań. Służyć temu ma nie tylko udzielenie pokrzywdzonemu należnej satysfakcji moralnej w postaci uznania jego krzywdy wyrokiem sądu, lecz także zobowiązanie do świadczenia pieniężnego, które umożliwi pełniejsze zaspokojenie potrzeb i pragnień pokrzywdzonego lub wesprze realizację wskazanego przez niego celu społecznego

Jedną z takich zasad wypracowanych przez praktykę orzeczniczą jest zasada umiarkowania. Należy pamiętać, że nie oznacza ona zasądzania kwot skromnych czy niższych, niż by wynikało z danej sytuacji. Jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 15 lutego 2006 r., sygn. akt IV CK 384/05:

Przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego wysokość zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. To ostatnie pojęcie sprecyzowane zostało w taki sposób, że nie może być wynikiem oceny najbiedniejszych warstw społeczeństwa.

Zatem należy brać pod uwagę średnią stopę życiową.

Inną dyrektywą, którą należy tu przytoczyć jest zasada kompensacji, zgodnie z którą zadośćuczynienie za wypadek z uszczerbkiem powinno oznaczać dla poszkodowanych pełne wyrównanie doznanej szkody w postaci uszczerbku na zdrowiu i wszystkich jego ujemnych następstw w przyszłości. Zgodnie z tezą wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt I ACa 199/08, zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może być symboliczna, lecz musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość.

Orzecznictwo sądów polskich często traktuje o tzw. zadośćuczynieniu godziwym. Chodzi w ogólności o to, aby zadośćuczynienie było sprawiedliwe i słuszne, czyli takie, jakie obiektywnie powinni otrzymać poszkodowani. Bardzo ważnym wyrokiem jest tu uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 8 grudnia 1973 r., sygn. akt III CZP 37/73, według której:

Zadośćuczynienie jest przede wszystkim środkiem rekompensaty krzywdy, a zatem „poszkodowany powinien otrzymać od osoby odpowiedzialnej za szkodę sumę pieniężną o tyle w konkretnych okolicznościach odpowiednią, ażeby mógł za jej pomocą zatrzeć lub co najmniej złagodzić odczucie krzywdy i odzyskać równowagę psychiczną.

Należy pamiętać, że powyższe zasady odnoszą się również do określania wysokości zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej w wypadku komunikacyjnym, które przysługuje najbliższym zmarłego poszkodowanego.

Zgodnie z dyspozycją art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, poszkodowany ma prawo domagać się renty od zobowiązanego do naprawienia szkody, jeżeli:
– utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo
– zwiększyły się jego potrzeby lub
– zmniejszyły się widoki powodzenia na przyszłość.

W pierwszym przypadku mowa jest o tzw. rencie wyrównawczej. Utrata częściowej bądź całkowitej zdolności do świadczenia pracy dotyczy różnych sytuacji, które wymagają szczegółowych ustaleń zmierzających do wyliczenia różnicy dochodów osoby poszkodowanej przed wypadkiem i po wypadku. Zobowiązany z tytułu szkody na osobie wynikłej z wypadku komunikacyjnego, którym jest zazwyczaj ubezpieczyciel, powinien tę różnicę wyrównać.

Przydatnym orzeczeniem przy czynieniu wspomnianych ustaleń jest wyrok Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 26 lipca 1974 r., sygn. akt III PRN 27/74:

Gdy wyrok zasądzający rentę zapada po upływie dłuższego czasu od wypadku, wskutek którego poszkodowany stał się całkowicie lub częściowo niezdolny do pracy, to ze względu na zwyżkowe tendencje zarobków pracowniczych za podstawę do obliczenia wysokości renty nie należy brać przeciętnych zarobków poszkodowanego z okresu poprzedzającego wypadek, a zarobki, jakie by osiągał w chwili wyrokowania, chyba że z okoliczności sprawy można z dostatecznie pewnym prawdopodobieństwem przewidzieć inną wysokość zarobków możliwych do osiągnięcia w przyszłości.

Zwiększenie potrzeb poszkodowanego obejmuje wszystkie wydatki o charakterze trwałym, które są ponoszone przez niego w związku z doznanymi obrażeniami ciała lub rozstrojem zdrowia. Typowe potrzeby poszkodowanego mieszczące się w tym zakresie to m.in. sprawowanie opieki, konsultacje lekarskie, dojazdy do placówek służby zdrowia, zakup lekarstw, rehabilitacja, specjalna dieta.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 11.03.1976 r., sygn. akt IV CR 50/76:

Przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb na podstawie art. 444 § 2 k.c. nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki. Do przyznania renty z tego tytułu wystarcza samo istnienie zwiększonych potrzeb jako następstwo czynu niedozwolonego.

Oznacza to, że jeżeli ponoszone przez poszkodowanego wydatki związane ze zwiększonymi potrzebami są uzasadnione rozmiarem jego kalectwa i cenami tego typu usług, nie musi on wykazywać, że faktycznie te potrzeby zaspokaja i jakie ponosi w związku z tym koszty. Inny wyrok Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 marca 1969 r., sygn. akt I PR 28/69 zawiera w sobie stwierdzenie, że poszkodowany nie jest zobowiązany do oświadczania, kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę, gdyż mogą to być równie dobrze domownicy. Nie zwalnia to zobowiązanego od ponoszenia kosztów opieki.

Przyznanie poszkodowanemu renty z tytułu zmniejszonych widoków powodzenia na przyszłość może być uzależnione od wielu okoliczności, takich jak: wiek poszkodowanego, wykonywany bądź wyuczony zawód, rodzaj obrażeń ciała lub rozstroju zdrowia. Powinna być brana pod uwagę także przesłanka całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zwłaszcza, gdy niezdolność wystąpiła w początkowym okresie rozwoju działalności gospodarczej, zawodowej czy artystycznej.

Renta z tytułu utraty zdolności do pracy powinna rekompensować poszkodowanemu uszczerbek, który wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia powstał w jego dochodach z tytułu pracy zarobkowej lub prowadzonej działalności gospodarczej. Będzie on równy różnicy między hipotetycznymi dochodami, które osiągałby, gdyby nie doszło do zdarzenia szkodzącego, a dochodami, które uzyskuje, będąc poszkodowanym, uwzględniając także świadczenia otrzymywane z tytułu ubezpieczenia społecznego.

Poszkodowanemu przysługuje także roszczenie o rentę, jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia zwiększyły się jego potrzeby. Zwiększenie potrzeb poszkodowanego polega na konieczności pokrycia kosztów utrzymania, powstałych wyłącznie w następstwie zdarzenia szkodzącego. Będą nimi wszelkie koszty związane z zapewnieniem poszkodowanemu stałej lub doraźnej opieki, koszty zmiany warunków bytowych.

Roszczenie o rentę za uszczerbek w razie zwiększenia się potrzeb jest niezależne od zdolności do pracy poszkodowanego i od sposobu wydatkowania świadczeń uzyskanych z tego tytułu. Poszkodowany nie jest więc zobowiązany do udowodnienia poniesionych wydatków i może dochodzić roszczenia także wówczas, jeżeli dysponuje wystarczającymi środkami z innych tytułów (np. świadczeniem alimentacyjnym) lub opiekę nad nim sprawują osoby (np. najbliżsi), niedomagające się w zamian żadnej finansowej rekompensaty.

W jaki sposób oblicza się wysokość renty za uszczerbek?

Przy ustalaniu wysokości renty wyrównawczej, określając wielkość hipotetycznych dochodów uprawnionego, należy uwzględnić wszelkie jego dochody dotychczas uzyskiwane, również nieregularnie (np. dorywczo, z prac zleconych, okresowe premie, świadczenia w naturze), a także te dochody, których uzyskanie w przyszłości było wysoce prawdopodobne (bardzo realne), jeżeli ocena dokonywana ad casu jest uzasadniona, zważywszy na naturalny rozwój kariery zawodowej.

Jest oczywistym, lecz wymaga podkreślenia, że renty w wypadku spełnienia jednej z powyższych przesłanek możemy się domagać niezależnie od zadośćuczynienia za ból i cierpienie doznane w wyniku wypadku komunikacyjnego.

Zgodnie z dyspozycją art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego:

W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Celem przepisu art. 444 k.c. jest określenie zakresu i sposobu naprawienia szkody majątkowej na osobie, w postaci uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Na podstawie art. 444 k.c. kompensowana jest wyłącznie szkoda majątkowa w postaci uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia.

Komu przysługuje zwrot kosztów leczenia?

Powszechnie uważa się, że uprawnionym do żądania naprawienia szkody na podstawie art. 444 k.c. jest wyłącznie podmiot bezpośrednio poszkodowany, a więc osoba bezpośrednio dotknięta skutkami zdarzenia szkodzącego.

Co przysługuje pokrzywdzonemu z tytułu zwrotu kosztów leczenia?

Obowiązek kompensaty kosztów obejmuje wszelkie koszty wywołane uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, a więc wszystkie niezbędne i celowe wydatki, bez względu na to, czy podjęte działania przyniosły poprawę zdrowia.

W szczególności będą to koszty leczenia, a więc wydatki związane z postawieniem diagnozy, terapią i rehabilitacją poszkodowanego. Ich zakres nie może ograniczać się do wydatków kompensowanych w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, lecz powinien obejmować koszty działań, podjętych z uzasadnionym – zważywszy na aktualny stan wiedzy medycznej – przekonaniem o spodziewanej poprawie stanu zdrowia poszkodowanego. Stąd uzasadnione może być żądanie zwrotu kosztów, jakie poszkodowany poniósł na konsultację u wybitnego specjalisty.

Dodatkowo poszkodowany może zażądać, na podstawie art. 444 § 1 zdanie drugie k.c., aby zobowiązany do naprawienia szkody wyłożył z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do wykonywania innego zawodu.

Podstawą takiego żądania mogą być przede wszystkim udowodnione okoliczności, uzasadnione położeniem poszkodowanego, które wiązały się z poniesieniem pewnych określonych wydatków. Należy podkreślić, że oprócz faktur i rachunków poszkodowany może korzystać z wielu innych środków dowodowych, takich jak zeznania świadków, dokumentacja medyczna, zaświadczenia lekarskie stanowiące o celowości stosowania danych zabiegów, lekarstw czy sposobu odżywiania.

Zasada ta wyrażona została w art. 6 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Nie jest ona jednak bezwzględna i doznaje wyjątków także w przypadku dochodzenia zwrotu poniesionych w wyniku szkody na osobie wydatków. Bezsprzecznie bowiem nie każdy faktycznie poniesiony wydatek jest możliwy do udokumentowania. Chodzi m.in. o takie koszty, jak zakupy żywności w celu specjalnego dożywiania poszkodowanego czy sprawowanie opieki nad poszkodowanym przez członków rodziny. Orzecznictwo Sądu Najwyższego dopuszcza jednak odejście od restrykcyjnego stosowania art. 6 k.c. Świadczy o tym m.in. nadal aktualny wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 1969 r., sygn. akt I PR 28/69, w którym Sąd Najwyższy wyraźnie podkreślił, że żądanie zwrotu wydatków ponoszonych z tytułu zwiększonych potrzeb w przypadku konieczności korzystania z pomocy osoby trzeciej nie jest uzależnione od wykazania, iż poszkodowany wydał w tym celu odpowiednie kwoty. Zdaniem Sądu Najwyższego również sprawowanie tej opieki przez domowników nie pozbawia poszkodowanego tego prawa.

Warto więc mieć świadomość, że przysługuje nam od ubezpieczyciela sprawcy wypadku komunikacyjnego zwrot poniesionych wydatków. Nie powinniśmy się skupiać wyłącznie na dochodzeniu zadośćuczynienia za ból i cierpienie, gdyż jest to kwestia ocena i sądy miarkują jego wysokość w zależności od konkretnego przypadku. Zwrot wydatków natomiast będzie nam się należał zawsze w pełnej wysokości, będzie obejmował „wszelkie wynikłe z tego powodu koszty”.