Ustawą z dnia 30 maja 2008 r., która weszła w życie 3 sierpnia 2008 r., do Kodeksu cywilnego został dodany art. 446 § 4, który dotyczy zadośćuczynienia należnego osobom bliskim zmarłego w następstwie czynu niedozwolonego. Zgodnie z jego brzmieniem, Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Kto jest zobowiązany do naprawienia szkody niemajątkowej na podstawie art. 446 § 4 k.c.?

Zobowiązany do naprawienia szkody jest podmiot, który według reguł określonych dla danego zdarzenia szkodzącego ponosi odpowiedzialność  za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, a w konsekwencji, śmierć bezpośrednio poszkodowanego.

Komu przysługuje zadośćuczynienie na podstawie art. 446 § 4 k.c.?

Osoby, które są uprawnione do domagania się kompensaty krzywdy niemajątkowej to z reguły najbliżsi krewni zmarłego:

  1. Rodzice;
  2. Dzieci, rodzeństwo;
  3. Dalsi krewni, np. wnuki, wujostwo czy dziadkowie, oraz inne osoby, które ze zmarłym łączyła bardzo bliska więź emocjonalna, mogą ubiegać się o przysługujące im zadośćuczynienie

Co wchodzi w zakres zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c. ?

Kompensacie podlega doznana krzywda, a więc w szczególności cierpienie, ból i poczucie osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny.

W wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 18 października 2012 r. sygn. akt I ACa 458/12,

Uznano, że na rozmiar krzywdy podlegającej kompensacie na podstawie art. 446 § 4 k.c. mają przede wszystkim wpływ: dramatyzm doznań osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem jego odejścia (np. nerwicy, depresji), rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał się znaleźć w nowej rzeczywistości i zdolności jej zaakceptowania, leczenie doznanej traumy oraz wiek pokrzywdzonego.

Natomiast w wyroku SN z dnia 12 września 2013 r. sygn. akt IV CSK 87/13,

Podkreślono, że krzywda wywołana śmiercią współmałżonka jest jedną z najbardziej dotkliwych i najmocniej odczuwalnych z uwagi na rodzaj i siłę więzów rodzinnych oraz rolę pełnioną przez niego w rodzinie, a poczucie krzywdy, wynikające z osobistego żalu, bólu, osamotnienia, cierpienia i bezradności, może powiększać świadomość, że na jednego małżonka spada cały ciężar opieki duchowej i materialnej, wychowania i odpowiedzialności za małoletnie dzieci.

W jakim terminie można ubiegać się o zadośćuczynienie po śmierci najbliższego członka rodziny?

Zadośćuczynienia za śmierć bliskiej osoby można dochodzić nawet do 20 lat od daty  śmierci.